W związku z postępującymi zmianami społecznymi i sekularyzacją społeczeństwa polskiego coraz częściej można natrafić na związki, w których jedna osoba jest praktykującym katolikiem, a druga ateistą lub wyznawcą innej wiary. Według prawa kościelnego taka para nie mogłaby podejść do ślubu kościelnego. Nie jest to problemem dla osoby niewierzącej, ale katolik może czuć potrzebę, żeby wyznać swoją miłość przed Bogiem i dopełnić sakramentu. Co zrobić w takiej sytuacji? Istnieje ceremonia, która umożliwia osobie wierzącej podejść do ślubu, jednocześnie nie zmuszając ateisty lub osoby innego wyznania, żeby przysięgał przed Bogiem, w którego nie wierzy. To tak zwany ślub jednostronny.
Definicja ślubu jednostronnego
Ślub jednostronny, nazywany też mieszanym, to ceremonia zaślubin między ochrzczonym, praktykującym katolikiem, a osobą niewyznającą tej religii. Tak jak tradycyjny ślub kościelny, polega ona na wyznaniu sobie miłości i przysiędze wierności i uczciwości małżeńskiej. Różnica polega na tym, że jedynie katolik powołuje się na Boga i wiarę.
Jaki jest cel takiej ceremonii? Pozwala ona katolikowi na podejście do ślubu zgodnie ze swoimi wierzeniami, a przy tym nie narzuca tego osobie innej wiary. Partner, będący ateistą lub wyznawcą innej religii, może złożyć przysięgę wybraną przez siebie, bez sprzeczności ze swoimi poglądami religijnymi. Ślub jednostronny to świetny kompromis dla par, które różnią się wyznaniami.
Kto może wziąć ślub jednostronny? Katolik może związać się w ten sposób z następującymi osobami:
- ateistą lub agnostykiem, osobą niewierzącą,
- wyznawcą innej religii,
- osobą, która nigdy nie została ochrzczona,
- osobą, która dokonała apostazji,
- osobą, która została ochrzczona, ale wychowywała się w warunkach niekatolickich,
- osobą objęta karami kościelnymi, na przykład ekskomuniką.
Warto zauważyć, że na liście nie znajdują się rozwodnicy, to znaczy osoby po ślubach kościelnym i cywilnym, które rozwiązały małżeństwo urzędowo. Nawet ślub jednostronny nie pozwala katolikowi wziąć ślubu, jeśli jest po rozwodzie. W kościele katolickim nie funkcjonuje instytucja rozwodu, wyłączając specjalne przypadki z oficjalnym zezwoleniem. Osoba, która wzięła ślub kościelny w przeszłości nie może podejść do niego ponownie, z innym partnerem. Mimo że ślub jednostronny to sposób na związanie się w niecodziennych przypadkach, nie daje on możliwości poślubienia rozwodnika, który zawarł już wcześniej ślub kościelny.
Innym przypadkiem jest ślub z osobą wyznania prawosławnego. Prawosławie to część chrześcijaństwa, więc mimo pewnych różnic w doktrynie, katolik jak najbardziej może wziąć ślub z wyznawcą prawosławia. W tym przypadku ślub jednostronny może odbyć się w kościele katolickim, w sposób opisany wcześniej. Jest także możliwość zaślubin w cerkwi. Warto jednak zaznaczyć, że nie jest możliwe wzięcie ślubu w obu miejscach. Jeśli para zdecyduje się na ślub jednostronny w kościele, nie będą mogli powtórzyć go w cerkwi.
Jak wygląda kwestia ślubu w przypadku związku rzymskokatolika z grekokatolikiem? Ślub z grekokatolikiem odbywa się w tej samej formie, co tradycyjny katolicki ślub. Jak to możliwe? Grekokatolicy i rzymskokatolicy są na tyle bliscy w doktrynie, że ich przysięgi przed Bogiem nie odbiegają od siebie. Para może bez problemu podejść do ślubu.
Formalności niezbędne do zawarcia ślubu jednostronnego
Ślub jednostronny może się odbyć jedynie po spełnieniu ważnego warunku: uzyskaniu specjalnej dyspensy od biskupa. Na czym to dokładnie polega? Para musi poprosić o zgodę na przystąpienie do ślubu jednostronnego. Osoba niewierząca lub innej wiary, która chce do niego podejść, musi podpisać specjalne oświadczenie. Obiecuje w nim, że nie będzie utrudniać małżonkowi praktykowania wiary katolickiej, a także zgodzi się na ochrzczenie dzieci i wychowanie ich zgodnie z tą religią. Takie dokumenty należy złożyć u proboszcza, który następnie przekaże je biskupowi. Tu następuje kluczowy moment. Biskup może wyrazić zgodę na ślub jednostronny, ale może też się nie zgodzić.
Jeśli dyspensa zostanie uzyskana, można przygotować się do ceremonii. Osoba innego wyznania jest zwolniona z obowiązkowych nauk przedmałżeńskich, natomiast jego partner musi na nie uczęszczać.
Jak wygląda ślub jednostronny?
Co ciekawe, ślub jednostronny wygląda prawie dokładnie tak samo, jak tradycyjny ślub kościelny – do tego stopnia, że goście często nawet nie wiedzą, że są na ślubie jednostronnym! Ceremonia przebiega bez zmian, aż do momentu składania przysięgi. Katolik kieruje ją do Boga i uwzględnia w niej swoje wartości religijne, natomiast jego partner może wygłosić taką przysięgę, jaką składa się w urzędzie stanu cywilnego.
Śluby jednostronne stają się coraz popularniejsze. Nic dziwnego! To idealny kompromis dla par, które wyznają inne religie. Katolicy mają dzięki nim możliwość podejść do sakramentu ważnego dla swojej wiary, a także przyrzec przed swoim Bogiem. Druga osoba, ateista lub wyznawca innej religii, nie jest zmuszany do robienia czegoś, co jest sprzeczne z jego wartościami. Chociaż ślub jednostronny wymaga pewnych formalności i przygotowań, to świetna opcja dla wielu par.